بررسی دو بازار اسپات و فیوچرز
به طور کلی تفاوت اصلی بین بازار اسپات و فیوچرز در زمان تسویه، نحوه قیمت‌گذاری، و نوع معاملات است. بازارهای اسپات شامل بازار ارز و بازار سهام می‌شوند. این بازارها برخی از فعال‌ترین بازارهای اسپات در دنیا هستند.
در بازار فیوچرز، شما یک قرارداد آینده را بر روی یک محصول معین مثل نفت، طلا، یا ارز منعقد می‌کنید. این قرارداد شامل قیمت و تاریخ تسویه آینده است. معاملات فیوچرز ممکن است در بورس ها باشند و تسویه آنها در آینده اتفاق می‌افتد. این نوع معاملات برای مدیریت ریسک و محافظت از قیمت‌ها مناسب است.
کارکرد دو بازار اسپات Spot market و فیوچرز Futures
بازار اسپات (Spot market) مکانی است که ابزارهای مالی مانند کالاها، ارزها و اوراق بهادار برای تحویل فوری معامله می‌شوند. به عبارت دیگر، در بازار اسپات، معاملات بر اساس تبادل نقدی به منظور دریافت فوری ابزار مالی انجام می‌شوند.
از سویی دیگر قرارداد آتی یا فیوچرز (Futures contract) بر اساس تحویل دارایی درآینده است؛ درواقع به معنای موافقت با یک قیمت در حال حاضر است، اما تحویل و انتقال اموال در تاریخ بعدی (آینده) انجام میشود.
بازارهای اسپات همچنین به عنوان ‘بازارهای فیزیکی’ یا ‘بازارهای نقدی’ شناخته می‌شوند، زیرا معاملات به طور فعال فوراً برای دارایی صورت می‌گیرند.
فرض کنید که شما یک تاجر هستید و به دنبال خرید سیب هستید. شما به یک بازار محلی می‌روید که به‌عنوان بازار اسپات (Spot Market) شناخته میشود. در این بازار، سیب‌ها به صورت فوری و بدون تأخیر معامله می‌شوند.
حالا فرض کنید که قیمت فوری (Spot Price) هر سیب 1 دلار است. شما تصمیم می‌گیرید 10 سیب بخرید. شما به فروشنده می‌گویید که می‌خواهید 10 سیب بخرید و هزینه آن را به او پرداخت کنید. فروشنده همچنین آماده است تا سیب‌ها را فوراً به شما تحویل دهد.در اینجا اتفاقی که افتاده، یک معامله در بازار اسپات است.
شما سیب‌ها را فوراً تحویل گرفته و فروشنده نیز فوراً پرداخت خود را دریافت می‌کند. این تبادل فوری بدون هیچ تأخیری انجام میشود و معامله‌گران قیمت و تحویل فوری را از این بازار انتظار دارند.
باید توجه داشت که در بازار اسپات انتقال رسمی اموال بین خریدار و فروشنده ممکن است زمان‌بر باشد، مانند T+2 در بازارهای سهام و در اکثر معاملات ارز، هر دو طرف به معامله “همین الان” موافقت می‌کنند.
عبارت “T+2” در بازار سهام به تاریخ تسویه معاملات اشاره دارد. این مفهوم از دو قسمت تشکیل شده است:
- “T” یا تاریخ معامله (Trade Date): این بخش نشان‌دهنده تاریخی است که معامله انجام شده و قیمت و تعداد سهام مشخص شده‌اند.
- “+2” یا تاریخ تسویه + 2 روز (Settlement Date + 2): این بخش نشان‌دهنده زمانی است که انتقال رسمی سهام و تسویه معامله انجام میشود. با افزودن ۲ روز کاری (در برخی بازارها) به تاریخ معامله، زمان لازم برای انجام مراحل تسویه و انتقال اوراق به صورت رسمی مشخص میشود.
به عنوان مثال، اگر یک معامله در یک بازار سهام در تاریخ یکشنبه (T) صورت گرفته باشد، تسویه این معامله در چهارشنبه (T+2) انجام خواهد شد. این بازه زمانی معمولاً به اطمینان از اجرای مراحل تسویه و انتقال سهام به صورت صحیح می‌پردازد.
اما در مقابل، بازار فیوچرز (Futures Market) همانطور که اشاره شد، یک نوع بازار مالی است که معاملات بر روی قراردادهای آتی (Futures Contracts) صورت می‌گیرد. این بازار یک سیستم است که به معامله‌گران امکان می‌دهد تا در زمان آینده، به قیمت مشخص شده، دارایی‌ها را خریداری یا فروش کنند.
فرض کنید که یک تولیدکننده گندم در حال کشت گندم در زمین خود است و نیاز به حفاظت از قیمت گندم خود در آینده دارد. این تولیدکننده ممکن است از بازار فیوچرز برای حفاظت از قیمت گندم استفاده کند.
- قرارداد آتی گندم : (Wheat Futures Contract)
تولیدکننده می‌تواند یک قرارداد آتی گندم را در بازار فیوچرز بخرد. این قرارداد شامل جزئیاتی مانند تعداد واحدهای گندم، قیمت توافقی، زمان تسلیم و دیگر شرایط مرتبط با معامله است.
- حفاظت ازنوسانات قیمتی:
با خرید قرارداد آتی، تولیدکننده می‌تواند خود را از نوسانات پیش‌بینی نشده ی قیمت گندم در آینده محافظت کند. حتی اگر قیمت گندم در بازار اسپات (قیمت فوری) کاهش یا افزایش کند، قرارداد آتی معامله شده توسط تولیدکننده در بازار فیوچرز به قیمت توافق شده تسویه میشود.
- سیستم مرکزی تسویه:
اگرچه این مثال ساده است، اما در بازارهای واقعی، سیستم مرکزی تسویه مسئولیت تسویه قراردادها را دارد. این سیستم باعث کاهش ریسک و تسهیل در تسویه معاملات میشود.
- اهرم مالی:
تولیدکننده ممکن است با استفاده از اهرم مالی، با سرمایه کمتری معاملات بزرگتری را در بازار فیوچرز انجام دهد. این اهرم مالی به او این امکان را می‌دهد که با سرمایه محدود خود، حفاظت بیشتری از محصول خود داشته باشد.
این مثال نشان‌دهنده نحوه استفاده از بازار فیوچرز برای حفاظت از قیمت در آینده توسط تولیدکنندگان محصولات کشاورزی است.از طرف دیگرباید توجه داشت که بازار فیوچرز ممکن است با ریسک‌های خاص خود همراه باشد، بنابراین معامله‌گران باید از تحلیل دقیق و مدیریت ریسک صحیح برخوردار باشند.
ساعات فعالیت بازار اسپات
بازار اسپات (Spot market) بسته به نوع دارایی یا کالایی که مورد معامله قرار می‌گیرد، می‌تواند در تقویم مختلف و با توجه به منطقه جغرافیایی مختلف، در روزها و ساعات متفاوت فعالیت داشته باشد. در زیر چند مثال از بازارهای اسپات و روزهای فعالیت آنها آورده شده است:
- بازار ارز:
بازار ارز اسپات (ارزهای فوری) در تمام روزهای هفته و در ساعات ۲۴ ساعته فعالیت دارد. از شنبه تا جمعه، معاملات ارز به صورت پیوسته انجام میشود.
- بازار سهام:
بازار اسپات سهام عمدتاً در روزهای کاری فعالیت دارد. در بسیاری از کشورها، بازارهای سهام در دوره‌هایی مانند از دوشنبه تا جمعه یا از شنبه تا چهارشنبه (تعطیلی جمعه) فعال هستند.
- بازار طلا:
بازار طلا اسپات نیز در تمام روزهای هفته فعال است. معمولاً در سطح جهانی، معاملات طلا به صورت پیوسته در بازارهای اسپات صورت می‌گیرد.
- بازار نفت:
بازار نفت اسپات نیز یک بازار جهانی است و به دلیل نیاز برقراری تعاملات در سطح جهان، فعالیت در تمام روزهای هفته و به صورت ۲۴ ساعته دیده میشود.
ساعات فعالیت مارکت فیوچرز
ساعات کاری بازار فیوچرز (Futures) به صورت گسترده متغیر هستند و به نوع محصول و بورس مورد نظر وابسته است. اما بیشتر بازارهای فیوچرز در ساعات خاصی در طول روز فعالیت دارند. مهمترین بازارهای فیوچرز عبارتند از:
- CME (Chicago Mercantile Exchange): این بورس 24 ساعته فعالیت دارد، اما برخی از کنترکت‌ها ممکن است در ساعات خاصی غیرفعال باشند.
- Eurex: بازار فیوچرز اروپا که مرکز آن در فرانکفورت، آلمان قرار دارد، نیز در ساعات خاصی فعالیت دارد.
- :ICE Futures این بازار فیوچرز توسط Intercontinental Exchange (ICE) اداره میشود و ساعات کاری آن معمولاً به تطابق با نواحی جغرافیایی مختلف تنظیم میشود.
نکات مهم :لطفاً توجه داشته باشید که اطلاعات فوق ممکن است تغییر کنند و بهتر است برای جزئیات دقیق تر، به ساعات فعالیت بازارهای مختلف و نحوه فعالیت آنها در مناطق زمانی خاص مراجعه کنید. همچنین، بازارها و تعطیلی‌ها ممکن است بر اساس تصمیمات محلی و شرایط خاص در هر کشور متغیر باشند.
زیرمجموعه های بازار اسپات و فیوچرز Futures
زیرمجموعه های بازار اسپات
زیرمجموعه‌های بازار اسپات در واقعیت می‌توانند شامل مجموعه‌های مختلفی از بازارها باشند که دارایی‌ها و خدمات به صورت فوری و بدون تأخیر معامله می‌شوند.
برخی از زیرمجموعه‌های بازار اسپات عبارتند از:
- بازار ارز : (Forex) در بازار ارز، ارزها به صورت فوری خریداری یا فروخته می‌شوند. معاملات ارز در بازار اسپات بسیار فعال هستند و تحویل و تسویه به سرعت انجام میشود.
- بازار سهام : (Stock Market) در بازار سهام، سهام به صورت فوری معامله می‌شوند. معاملات سهام در بورس‌های مختلف به سرعت انجام می‌شوند و تسویه فوری دارایی‌ها صورت می‌گیرد.
- بازار کالاها : (Commodity Market) در این بازار، کالاها مانند نفت، طلا، آهن و … به صورت فوری خریداری یا فروخته می‌شوند. معاملات فوری باعث تبادل سریع دارایی‌های فیزیکی میشود.
- بازار اوراق بهادار : (Bond Market) در بازار اوراق بهادار، اوراق بهادار مانند اسناد خزانه، بانکی یا شرکتی به صورت فوری معامله می‌شوند.
- بازار اوراق مشارکت : (Derivatives Market) در بخشی از بازار اوراق مشارکت، مشتقات مالی نیز به صورت فوری معامله می‌شوند، اگرچه اکثر مشتقات به صورت آتی یا در آینده معامله می‌شوند.
زیرمجموعه های بازار فیوچرز
این زیرمجموعه‌ها تنوع بازارهای اسپات را نشان می‌دهند و هر یک از آنها دارای ویژگی‌ها و معاملات منحصر به فردی هستند.
بازار فیوچرز به عنوان یک بازار مالی گسترده و چندفرهنگی، زیرمجموعه‌های مختلفی دارد که در هرکدام از این زیرمجموعه‌ها، قراردادهای آتی بر روی تسلیم یک دارایی خاص معامله میشود. برخی از اصلی‌ترین زیرمجموعه‌های بازار فیوچرز عبارتند از:
- فیوچرهای مالی:شامل قراردادهای آتی بر روی محصولات مالی مانند ارزها، نرخ بهره، اندیس‌های بورس، بنگاه‌های مالی، و اوراق بهادار.
- فیوچرهای کالایی:این زیرمجموعه شامل قراردادهای آتی بر روی کالاها مانند نفت، گاز، طلا، نقره، غلات، و دیگر کالاهای خام و فرآورده‌های آنها است.
- فیوچرهای انرژی:قراردادهای آتی بر روی منابع انرژی مانند نفت خام، گاز طبیعی، برق، و سایر منابع انرژی در این زیرمجموعه قرار دارند.
- فیوچرهای کشاورزی:شامل قراردادهای آتی بر روی محصولات کشاورزی مانند غلات، نهاده‌های دامی، شکر، قهوه، پنبه، و …
- فیوچرهای اندیس‌های سهام:در این زیرمجموعه، قراردادهای آتی بر روی اندیس‌های سهام بورس‌های مختلف معامله میشود.
- فیوچرهای زودباز کالاها : (Commodity Pool Operators – CPO) شامل فیوچرهای آتی بر روی کالاها بازارهای کوچک‌تر و کالاهای مختلفی است.
- فیوچرهای ارزهای دیجیتال: شامل قراردادهای آتی بر روی ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین، اتریوم، لایت‌کوین، و دیگر ارزهای رمزنگاری شده.
هر یک از این زیرمجموعه‌ها با توجه به خصوصیات دارایی‌ها و نیازهای معامله‌گران، فرصت‌های سرمایه‌گذاری متفاوتی را ارائه می‌دهند.
ویژگی های بازار اسپات و فیوچرز
هر یک از دو بازار فیوچرز و اسپات دارای ویژگی های خاص خود هستند که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
ویژگی‌های بازار اسپات (Spot market) عبارتند از:
تسویه فوری: (Immediate Settlement) معاملات در بازار اسپات به صورت فوری انجام می‌شوند، و تحویل کالا یا دارایی و دریافت پرداخت نقدی در زمان کمتر از دو روز انجام میشود.
قیمت لحظه ای : (Current Price) قیمت معاملات در بازار اسپات بر اساس قیمت‌های فعلی واحد معاملات تعیین میشود. معامله‌گران با قیمت فعلی در لحظه خرید یا فروش می‌کنند.
تبادل فیزیکی: (Physical Exchange) در این بازار، معاملات مرتبط با تحویل فیزیکی کالاها یا دارایی‌ها هستند. به عبارت دیگر، تبادل فیزیکی کالا یا دارایی در لحظه معامله انجام میشود.
عدم امکان تغییر شرایط قرارداد: (Immutability of Contract Terms) با توجه به فوری بودن تسویه، معمولاً شرایط قرارداد در بازار اسپات تغییر نمی‌کند، و معامله‌کنندگان ملزم به اجرای تعهدات خود هستند.
محدودیت در تغییر تعهدات: (Limitation on Contract Modifications) معمولاً تغییرات یا اصلاحات در شروط معاملات در بازار اسپات با محدودیت‌هایی همراه است.
حساسیت به عوامل فوری: (Immediate Sensitivity) قیمت‌گذاری و تغییرات در بازار اسپات به سرعت و به تاثیر عوامل فوری و رویدادهای لحظه‌ای پاسخ می‌دهد.
معاملات فیزیکی و ارزی: (Physical and Currency Transactions) در این بازار، همچنین معاملات ارزی نیز انجام میشود که به تبادل ارزها بر اساس نرخ ارزهای فعلی اشاره دارد.
مناسب برای نیازهای فوری: (Suitable for Immediate Needs) بازار اسپات برای معاملاتی که نیاز به تحویل و پرداخت فوری دارند مناسب است، از جمله معاملات روزانه و خرید و فروش عمده.
ویژگی‌های بازار فیوچرز (Futures market) عبارتند از:
تسویه در آینده: (Future Settlement) معاملات در این بازار به تسویه در تاریخ آینده انجام می‌پذیرند. تحویل دارایی یا کالا و پرداخت مبلغ معامله در زمان مشخصی در آینده انجام میشود.
قیمت معاملات: توافق قیمت آینده: (Forward Agreement) قیمت معاملات بر اساس توافقات برای تحویل در آینده تعیین میشود. این قیمت به عنوان قیمت فیوچرز مشهور است.
حفاظت از ریسک: (Risk Hedging) بازار فیوچرز به عنوان یک وسیله حفاظت در برابر نوسانات قیمت، تغییرات نرخ ارز، و سایر ریسک‌ها برای سرمایه‌گذاران و تولیدکنندگان مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مناسب برای معاملات مشخص و تعهدات آینده(Forward Contracts) :معاملاتی که بر اساس شروط مشخص برای تحویل و پرداخت در تاریخ‌های آینده انجام میشود.
پرداخت تضمینی : (Margin Payments) تریدرها در بازار فیوچرز ممکن است ملزم به پرداخت تضمینی (مارژ) باشند تا از پراکندگی قیمت‌ها در طول زمان محافظت کنند.
پیش‌بینی و تبادل اطلاعات در زمان آینده: (Information Exchange) بازار فیوچرز به سرمایه‌گذاران اطلاعاتی دربارهٔ نیازهای بازار در آینده فراهم می‌کند.
عدم تغییر در شروط قرارداد (Contract Stability) :شرایط قراردادهای فیوچرز معمولاً در طول زمان تغییر نمی‌کنند و معامله‌کنندگان به تعهدات خود تا پایان قرارداد ملزم می‌شوند.
به طور کلی، بازار فیوچرز به عنوان یک ابزار مهم در حوزه مالی جهت مدیریت ریسک، حفاظت در برابر نوسانات بازار، و ایجاد فرصت‌های سرمایه‌گذاری شناخته میشود.
بازار اسپات و بازار فیوچرز از نظر نقدینگی
حجم نقدینگی در بازار اسپات به میزان معاملات نقدی یا تبادل نقدی کالاها و دارایی‌ها در یک بازار خاص در یک زمان معین اشاره دارد. حجم نقدینگی نشان‌دهنده فعالیت معاملاتی و تبادل مالی در بازار است و معمولاً به واحد پولی محلی یا واحد دیگری اندازه‌گیری میشود.
حجم نقدینگی می‌تواند در زمان‌ها و با توجه به نوع دارایی یا کالای معامله شده در بازار اسپات متفاوت باشد. در بازارهای اسپات ارز، سهام، طلا، نفت و سایر دارایی‌ها، حجم نقدینگی ممکن است به شدت متغیر باشد.
عوامل زیادی می‌توانند بر حجم نقدینگی در بازار اسپات تأثیر بگذارند، از جمله:
- شرایط اقتصادی:روند اقتصادی کلان، سطح تورم، نرخ بیکاری، و سایر شاخص‌های اقتصادی می‌توانند تأثیر گذار باشند.
- رویدادهای اقتصادی و سیاسی:اعلام اطلاعات اقتصادی، تصمیمات سیاسی، رویدادهای جهانی و مسائل دیگر ممکن است حجم نقدینگی را تحت تأثیر قرار دهد.
- نوسانات قیمت:افت و خیزهای قیمت در بازار ممکن است تأثیر مستقیمی بر حجم نقدینگی داشته باشد.
- تصمیمات سرمایه‌گذاران:تصمیمات و استراتژی‌های سرمایه‌گذاران و معامله‌کنندگان نیز می‌توانند حجم نقدینگی را تحت تأثیر قرار دهند.
- ساعات کاری :ساعات کاری بازارها نیز می‌تواند تأثیری بر حجم نقدینگی داشته باشد. برخی بازارها به صورت ۲۴ ساعته فعال هستند، در حالی که برخی دیگر تنها در ساعات خاصی از روز یا هفته فعالیت دارند.
برای دسترسی به اطلاعات دقیق در مورد حجم نقدینگی در بازار اسپات، به داده‌ها و آمارهای منتشر شده توسط بورس‌ها و مراکز مالی معتبر مراجعه کنید.
همچنین عواملی که می‌توانند بر حجم نقدینگی در بازار فیوچرز تأثیر بگذارند در ادامه آورده شده است:
- شرایط بازار: وضعیت بازار، نوسانات قیمت، و شرایط عمومی بازار می‌توانند تأثیر بزرگی بر حجم نقدینگی داشته باشند.
- ریسک و تغییرات قیمت: نیاز به مدیریت ریسک و تغییرات قیمت می‌تواند باعث افزایش حجم نقدینگی در بازار فیوچرز شود.
- تصمیمات سرمایه‌گذاران :تصمیمات و استراتژی‌های سرمایه‌گذاران و معامله‌کنندگان نقش مهمی در شکل‌گیری حجم نقدینگی دارند.
- رویدادهای اقتصادی و سیاسی: اطلاعات اقتصادی، تصمیمات سیاسی، و رویدادهای دیگر می‌توانند تأثیر گذار باشند.
- نوسانات بازارهای مرتبط: نوسانات در بازارهای مرتبط مثل بازار ارز، سهام، یا کالاها ممکن است تأثیر مستقیمی بر حجم نقدینگی در بازار فیوچرز داشته باشد.
ریسک درگیر در بازار اسپات و فیوچرز
ریسک در بازار اسپات (Spot market) به میزان تغییرات قیمت و نوسانات در قیمت دارایی‌ها یا کالاهایی که در این بازار معامله می‌شوند، اشاره دارد. ریسک در بازار اسپات به صورت زیر مطرح میشود:
- نوسانات قیمت:
- یکی از اصلی‌ترین عوامل ریسک در بازار اسپات، نوسانات قیمت است. قیمت‌ها ممکن است به دلیل عوامل مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فنی تغییر کنند که موجب تغییرات در ارزش دارایی‌ها میشود.
- ریسک ارزی:
- در صورتی که معاملات در بازار ارز اسپات صورت گیرد، ریسک ارزی نیز وارد معادلات میشود. تغییرات در نرخ ارز می‌تواند بر ارزش دارایی‌ها تأثیر گذار باشد.
- ریسک نقدشوندگی:
- نقدشوندگی به قابلیت تبدیل دارایی به وجه نقد یا دارایی‌های دیگر با هزینه و زمان کم اشاره دارد. ریسک نقدشوندگی در بازار اسپات ممکن است به دلیل عوامل مختلف مانند حجم معاملات، متغیرهای اقتصادی، سنتیمنت یا احساسات و نظرات فعالان بازار به وجود آید.
- ریسک تحویل:
- در معاملات بازار اسپات که به تحویل فیزیکی کالا یا دارایی مرتبط هستند، ریسک تحویل به وجود می‌آید. مسائلی مانند تأخیر در تحویل یا عدم تطابق با مشخصات قرارداد می‌تواند ریسک تحویل را افزایش دهد.
- ریسک سیاستی:
- تصمیمات سیاسی و تغییرات در سیاست‌های اقتصادی یک کشور می‌توانند به شدت بر بازار اسپات تأثیر گذار باشند و ریسک سیاستی را ایجاد کنند.
- ریسک عدم توانایی اجرای تعهدات:
- موقعیتی اشاره دارد که یکی از طرفین معامله قادر به اجرای تعهدات مالی خود نیست یا به عبارت دیگر، توانایی پرداخت یا دریافت وجه معامله را ندارد. این مسئله می‌تواند به عدم اجرای یک قرارداد معاملاتی یا تعهدات مالی منجر شود. عوامل مختلفی مانند تغییرات اقتصادی، شرایط سیاسی، نقض تعهدات قراردادی و… در بازار اسپات موجب شکل گیری این ریسک در بازار میشود.
نکات مهم: برای کاهش ریسک در بازار اسپات، معامله‌گران و سرمایه‌گذاران می‌توانند از ابزارهای مختلفی مانند تحلیل ریسک، استفاده از سازمان‌های تضمین و تأمین مالی، و استفاده از مدیریت مناسب پرتفوی استفاده کنند.
معاملات در بازار فیوچرز با ریسک‌ها و چالش‌های خود همراه هستند. در زیر تعدادی از اصلی‌ترین ریسک‌هایی که ممکن است تریدرها در این بازار با آنها روبه‌رو شوند، ذکر شده است:
- ریسک قیمتی: (Price Risk)
- تغییرات ناگهانی در قیمت‌ها می‌توانند به سود یا زیان معامله‌گران منجر شوند. نوسانات بازار ممکن است به دلیل عوامل اقتصادی، سیاسی یا اخبار جهانی رخ دهند که بر روی قیمت‌ها تأثیر گذارند.
- ریسک اهرم مالی: (Leverage Risk)
- استفاده از اهرم مالی یا حق سرمایه‌گذاری بالا، به معامله‌گران این امکان را می‌دهد تا با سرمایه کمتر معاملات با حجم بیشتری انجام دهند. این موضوع به یک سود زیاد همراه است، اما در عین حال، خطر زیان بیشتر نیز وجود دارد.
- ریسک نقدینگی : (Liquidity Risk)
- بازارهای فیوچرز ممکن است در برخی شرایط دچار کمبود نقدینگی شوند، به ویژه در زمان‌های نوسانات ناگهانی. این موضوع می‌تواند باعث مشکلات در اجرای معاملات و خروج از موقعیت‌های معاملاتی شود.
- ریسک محصول : (Commodity Risk)
- در صورتی که معاملات بر روی محصولات فیزیکی مانند نفت، گندم، فلزات، یا دیگر کالاها انجام شود، تریدرها به ریسک‌های مربوط به تغییرات در عرضه و تقاضای فیزیکی آن محصولات نیز دچار می‌شوند.
- ریسک سیستمی : (Systemic Risk)
- این ریسک به وجود می‌آید زمانی که عوامل اقتصادی یا مالی در سطح سیستم به طور گسترده‌ای تأثیر گذار باشند. مثلاً بحران‌های مالی جهانی، رکود اقتصادی، یا حتی واکنش‌های افراد به خبرهای جهانی.
- ریسک اجرایی : (Execution Risk)
- ممکن است اجرای معاملات در بازار فیوچرز به دلیل افت فنی، مشکلات فناوری، یا تداخل‌های سیستمی با مشکلات مواجه شود.
- ریسک مطالعاتی: (Research Risk)
- انجام تحلیل‌های صحیح و اطلاعات کافی در مورد بازار و ابزارهای معاملاتی اهمیت دارد. ناتوانی در ارزیابی صحیح ریسک‌ها و فرصت‌ها ممکن است به زیان منجر شود.
- ریسک سرمایه‌گذاری : (Investment Risk)
- تصمیمات نادرست در مورد انتخاب و مدیریت سرمایه نیز یکی از ریسک‌های اساسی در بازار فیوچرز است. سرمایه‌گذاران باید مواردی همچون تنوع سرمایه، مدیریت ریسک، و تعیین هدف‌های سرمایه‌گذاری خود را در نظر داشته باشند.
نکات مهم:هر معامله‌گر با اطلاعات کافی، تجربه، و مدیریت ریسک مناسب می‌تواند این ریسک‌ها را مدیریت کند و به سودآوری در بازار فیوچرز دست یابد.
در نهایت هر کدام از این بازارها نقش مهمی در عملکرد اقتصاد و تأمین نیازهای مختلف سرمایه‌گذاران دارند. معمولاً تصمیم به استفاده از هر یک از این بازارها بسته به هدف سرمایه‌گذاری، ریسک تحملی، و زمان مورد نیاز برای تسویه معاملات گرفته میشود. بازار اسپات (Spot market) و بازار فیوچرز (Futures market) دو نوع بازار مالی هستند که به صورت مختصر می‌توان آنها را به شرح زیر تفصیل کرد:
بازار اسپات: (Spot Market)
-
- زمان تسویه: معاملات در بازار اسپات به صورت فوری و در زمان کمتر از دو روز تسویه می‌شوند.
- قیمت فعلی: معاملات در بازار اسپات بر اساس قیمت‌های فعلی (قیمت بازار در لحظه) انجام می‌شوند.
- محصولات فیزیکی: در این بازار، معاملات مرتبط با تحویل محصولات فیزیکی (مثل نفت، طلا، غلات) هستند.
- ریسک نرخ ارز: در بازار اسپات، ریسک نرخ ارز مطرح میشود و تبادلات ارزی نیز انجام می‌پذیرد.
- محدودیت در تغییر قرارداد: تغییر در شرایط قراردادها در زمان کوتاه ممکن است با مشکلات مواجه شود.
بازار فیوچرز : (Futures Market)
-
- زمان تسویه آتی: در بازار فیوچرز، معاملات در تاریخ‌های آتی تسویه می‌شوند، به عبارت دیگر، تحویل و پرداخت در آینده انجام میشود.
- توافق قیمت آینده: قیمت معاملات در این بازار بر اساس توافقات برای تحویل در آینده تعیین میشود.
- محصولات مالی و کالا: در بازار فیوچرز، معاملات می‌توانند بر روی محصولات مالی (مثل ارز، سهام) و کالاها (مثل نفت، گندم) صورت گیرد.
- حفاظت از نوسان قیمت: شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران می‌توانند از بازار فیوچرز برای حفاظت از خطرات ناشی از نوسانات قیمت‌ها استفاده کنند.
- ممکن است قرارداد تغییر کند: در مواقعی، شرایط قراردادهای فیوچرز ممکن است تغییر کند و این امکان وجود دارد که معامله‌کنندگان بخواهند موقعیت خود را تصحیح کنند.
در کل، هر یک از این بازارها ویژگی‌ها و کاربردهای خود را دارند و بسته به هدف معامله‌گران و سرمایه‌گذاران، انتخاب می‌شوند.تفاوت اصلی بین بازار اسپات و بازار فیوچرز در قیمت‌گذاری، زمان تسویه، و نوع معاملات (فوری در اسپات و تحویل در آینده در فیوچرز) است.
