مقایسه دو بازار فارکس و فیوچرز (Futures)
تعریفی از بازار فارکس و فیوچرز
بازار فیوچرز به دلیل ویژگیهای متنوع و ابزارهای مختلفی که ارائه میدهد، یکی از محبوبترین بازارهای مالی جهان است که توسط تریدرهای حرفهای و سرمایهگذاران متنوع استفاده میشود. بازارهای فیوچرز اهمیت زیادی در جهان مالی دارند، زیرا این بازارها به تریدرها امکان معامله بر روی آیندههای قیمتی انواع محصولات را فراهم میکنند.
این ابزار مالی به شرکتها، سرمایهگذاران، و تجار این امکان را میدهد که ریسک و تغییرات بازار را مدیریت کنند و به سودآوری بیشتر دست یابند. اما به دلیل وجود تحریم های اقتصادی امکان ترید در بازار فیوچرز برای ایرانیان داخل کشور امکان پذیر نیست.
بازار فارکس یا بازار ارز (Forex) بازاری است که برای ترید و تبادل ارزهای مختلف دنیا استفاده میشود. کلمه “فارکس” از عبارت “Foreign Exchange” گرفته شده و به معنای تبادل ارز خارجی و تبادل ارزهای خارجی با یکدیگر است.
فارکس به عنوان یک بازار مالی بزرگ و پویا شناخته میشود که فرصتهای سودآوری بسیاری را ارائه میدهد. بازار فارکس یکی از بازار های مورد علاقه تریدرهای ایرانی نیز میباشد و بدلیل ویژگی های خاص آن، این امکان به تریدرها داده میشود که از تغییرات نرخ ارزها به منظور کسب سود بهرهمند شوند.
باید توجه داشت که هرچند بازار فارکس به عنوان یک فرصت سودآور برای تریدرها است، اما ترید در این بازار با خطرات و چالشهای مخصوص خود نیز همراه است.
در این بازار، ارزهای مختلف جهان توسط تریدرها و سرمایهگذاران به عنوان کالاهای معامله میشوند. معاملات در بازار فارکس به صورت آنلاین و 24 ساعته انجام میشود، که به تریدرها این امکان را میدهد که در هر زمانی از شبانهروز به معاملات پرداخته و ارزها را خرید و فروش کنند.
در این مقاله سعی شده است برخی از ویژگی های مهم این دو بازار را بررسی کرده و با هم مقایسه کنیم.
نقدینگی در دو بازار فارکس و فیوچرز
مقایسه نقدینگی در بازار فارکس و فیوچرز (Futures) نیازمند در نظر گرفتن چندین عامل میباشد. در زیر به برخی از نکات مهم که ممکن است بر تفاوتها در نقدینگی تأثیر بگذارند، اشاره میشود:
1. حجم معاملات در بازار فارکس و فیوچرز :
• فارکس: حجم معاملات در بازار فارکس (Forex) بسیار بزرگ است و بزرگترین بازار مالی جهان محسوب میشود. یکی از ویژگیهای جالب این بازار، نقدینگی بالای آن است که به معنای این است که تریدرها میتوانند به سرعت و با کمترین کسری در قیمت، ارزها را خرید و فروش کنند.
به علت کارکرد 24 ساعته بازار فارکس (به جز آخر هفته) و شمول ارزهای مختلف جهان، حجم معاملات روزانه در این بازار بسیار بزرگ (روزانه بیش از ۷ تریلیون دلار )است. این حجم توسط بانکها، موسسات مالی، شرکتها، سرمایهگذاران حرفهای و تریدرها حقیقی تشکیل میشود.
تخمین زدن حجم معاملات در بازار فارکس دقیق نیست چرا که این معاملات بیشتر به صورت الکترونیکی و بدون واسطههای مرکزی انجام میشوند. اطلاعات دقیق درباره حجم معاملات در بازار فارکس به دلیل نبود واسطههای مرکزی که اطلاعات معاملات را گردآوری کنند، در دسترس عموم قرار ندارد.
برخی تخمینها نشان میدهند که حجم معاملات روزانه در بازار فارکس به میلیاردها دلار میرسد. این حجم بالا نشان از فعالیت فراوان و جذابیت این بازار برای تریدرها دارد.
• فیوچرز: بازار فیوچرز نیز حجم معاملات بسیار زیادی دارد اما به طور کلی کمتر از حجم معاملات فارکس است. حجم معاملات در بازار فیوچرز (Futures Market) نیز به عنوان یک بازار مالی ، مهم و بزرگ محسوب میشود. حجم معاملات در بازار فیوچرز اغلب بر اساس تعداد و مقدار قراردادهای آتی که معامله میشوند، اندازهگیری میشود.
این قراردادها میتوانند مرتبط با انواع داراییها مانند ارزها، کالاها، شاخصهای بورسی، اوراق قرضه، و حتی نفت باشند.این بازار اغلب به عنوان یک بازار پویا و با نقدینگی بالا شناخته میشود که معاملات در آن بر اساس قراردادهای آتی (Futures Contracts) انجام میشود.
با توجه به نوع دارایی و قراردادهای آتی معامله شده، حجم معاملات در بازار فیوچرز ممکن است بسیار متنوع باشد. مثلاً در قراردادهای آتی برنت نفت، حجم معاملات ممکن است بسیار بزرگ باشد زیرا نفت یکی از مهمترین کالاهای معامله شده در این بازار است.
همچنین، تعامل بین شرکتها، بانکها، سرمایهگذاران حرفهای و تریدرهای حقیقی در بازار فیوچرز به تنوع و حجم معاملات این بازار کمک میکند. امکان استفاده از اهرم مالی (Leverage) نیز در بسیاری از موارد حجم معاملات را افزایش میدهد.
2. ساعات معامله در بازار فارکس و فیوچرز
ساعات ترید در فارکس
بازار فارکس به صورت 24 ساعته و 5 روز در هفته فعال است. معاملات در بازار فارکس از ساعت 5:00 شنبه تا 5:00 جمعه به وقت گرینویچ (GMT) به صورت مداوم ادامه دارند. این 24 ساعته بودن بازار به تریدرها این امکان را میدهد که در هر زمانی از شبانهروز به معاملات خود بپردازند.
ازار فارکس یک بازار جهانی است که به صورت مداوم در طول روز و طول هفته فعال است. بازار فارکس به چهار نوبت مختلف تقسیم میشود، و تا حدی که ۲۴ ساعت در روز و ۵ روز در هفته فعال است:
1. بازار آسیایی:
o این بازار آسیایی از ساعت ۲۳:۰۰ (GMT) یا ۲۰:۰۰ (UTC) شنبه شب شروع میشود و تا ساعت ۰۹:۰۰ (GMT) یا ۰۶:۰۰ (UTC) ادامه دارد. این بازار شامل ژاپن، استرالیا، نیوزیلند، و کشورهای آسیایی دیگر میشود.
2. بازار اروپایی:
o بازار اروپایی از ساعت ۰۸:۰۰ (GMT) یا ۰۵:۰۰ (UTC) شنبه صبح آغاز میشود و تا ساعت ۱۶:۰۰ (GMT) یا ۱۳:۰۰ (UTC) ادامه دارد. این بازار شامل کشورهای اروپایی اصلی مانند انگلستان، آلمان، فرانسه و سایر کشورهای اروپایی است.
3. بازار آمریکای شمالی:
o بازار آمریکای شمالی از ساعت ۱۳:۰۰ (GMT) یا ۱۰:۰۰ (UTC) شنبه آغاز میشود و تا ساعت ۲۱:۰۰ (GMT) یا ۱۸:۰۰ (UTC) ادامه دارد. این بازار شامل کشورهای ایالات متحده، کانادا، و سایر کشورهای آمریکای شمالی است.
4. بازار آمریکای جنوبی:
o این بازار به طور همزمان با بازار آمریکای شمالی فعال است و شامل کشورهای آمریکای جنوبی مانند برزیل و آرژانتین است.
نکته مهم: با توجه به تفاوت در تنظیمات زمانی میان کشورها (زیرا بازار فارکس بر اساس تقویم جهانی GMT/UTC عمل میکند) و همچنین تغییرات در ساعت تابستانی و زمستانی، ساعات دقیق ممکن است تغییر کند. همچنین، بازارها در روزهای تعطیل نیز بسته میشوند.
ساعات معامله در بازار فیوچرز
فیوچرز یک بازار مالی است که به طور معمول به مدت 32 ساعت در طول هفته فعال است. اما ساعات دقیق معاملات برخی از قراردادها و بازارها ممکن است متفاوت باشد. در اینجا ساعات کاری معمولی برای برخی از مهمترین بازارهای فیوچرز ذکر شده است:
1. بورس چیکاگو (CME Group):
o بازار فیوچرز بورس چیکاگو یکی از بزرگترین بازارهای فیوچرز جهان است. ساعات کاری معاملات برخی از قراردادها از شنبه تا جمعه به طور مستمر (24/5) است.
2. بورس لندن (LME – London Metal Exchange):
o بورس لندن که به تبادل فلزات معروف است، همچنین به طور معمول در طول هفته به صورت مداوم فعال است.
3. بورس ژنو (Eurex):
o بورس ژنو یکی از معتبرترین بازارهای فیوچرز اروپا است. ساعات کاری این بازار نیز از شنبه تا جمعه به طور مداوم است.
4. بورس طلا و نقره ژاپن (TOCOM):
o بازار فیوچرز طلا و نقره در ژاپن نیز در طول هفته به صورت مداوم فعال است.
توجه داشته باشید که هر بازار فیوچرز ممکن است ساعات خاص خود را داشته باشد و تعطیلی در برخی روزها نیز اتفاق بیافتد. همچنین، برخی از قراردادها ممکن است دارای ساعات معاملات محدودتری باشند. برای دقت در مورد ساعات کاری خاص هر بازار و قرارداد، به سایت رسمی بازارها و بورسها مراجعه کنید.
3. هزینهها و کمیسیون در بازار فارکس و فیوچرز
در بازار فارکس، هزینهها و کمیسیونها به شکلهای مختلفی ممکن است مطرح شوند. در ادامه، تعدادی از این هزینهها و کمیسیونها را بررسی میکنیم:
1. اختلاف قیمت (Spread):
o این اختلاف به عنوان اختلاف بین قیمت خرید (Bid) و قیمت فروش (Ask) نمایان میشود. این اختلاف اصطلاحاً به عنوان “اسپرد” شناخته میشود که معمولاً به صورت نقطه (Pip) اندازهگیری میشود و به میزان اسپرد میانیابان بستگی دارد. هرچه اسپرد کمتر باشد، هزینه ناشی از اختلاف قیمت کمتر خواهد بود.
2. کمیسیون:
o برخی از بروکرها ممکن است کمیسیونی برای هر ترید درخواست کنند. این کمیسیون ممکن است به صورت ثابت (یک مقدار مشخص) یا متغیر (به ازای هر واحد معامله) باشد که بستگی به سیاست هر بروکر دارد. برخی از بروکرها این کمیسیون را به صورت مستقیم از معاملهگران دریافت میکنند.
3. هزینههای حاشیه (Swap or Rollover):
o در معاملاتی که برای یک شب نگه داشته میشوند، هزینههای حاشیه نیز ممکن است بوجود آید. این هزینه به عنوان “اسواپ” یا “رولوور” شناخته میشود و بستگی به جهت معامله، نرخ بهره مرجع بانک مرکزی و سیاست هر بروکر دارد.
4. هزینههای حساب:
o برخی بروکرها ممکن است هزینههای مربوط به حساب را از تریدرها دریافت کنند. این ممکن است شامل هزینههای نگهداری حساب و یا هزینههای ترانسفر وجوه باشد.
5. هزینههای نوع حساب:
o بسته به نوع حساب معاملاتی که انتخاب میشود مانند حساب استاندارد یا حساب ECN، هزینهها ممکن است متفاوت باشد.هزینههای احتمالی در این زمینه میتواند شامل هزینههای اسپرد، کمیسیونها و سایر هزینههای مربوط به نوع حساب باشد.
هزینهها و کمیسیون در فیوچرز
هزینهها و کمیسیونها در بازار فیوچرز (Futures) نیز به شکلهای مختلفی ممکن است مطرح شوند. در ادامه، تعدادی از آن ها بررسی میکنیم:
1. اختلاف قیمت (Spread):
o مانند بازار فارکس، این اختلاف به عنوان اختلاف بین قیمت خرید (Bid) و قیمت فروش (Ask) نمایان میشود. این اختلاف به صورت نقاط (Pips) اندازهگیری میشود. تریدرها هزینههای مربوط به اختلاف قیمت را در هر ترید تحمل میکنند.
2. کمیسیون:
o بسیاری از بروکرهای فیوچرز کمیسیونی برای هر قرارداد آتی درخواست میکنند. این کمیسیون ممکن است به صورت ثابت یا متغیر باشد. بستگی به بروکر و نوع قرارداد آتی معامله شده دارد.
3. هزینههای نگهداری موقت (Carrying Costs):
o در برخی از موارد، هزینههای نگهداری موقت یا همان “حاشیه” برای قراردادهای آتی ممکن است مطرح شود. این هزینه ممکن است به عنوان یک نرخ بهره (interest rate) محاسبه شده و بر اساس شرایط بازار و نوع قرارداد متغیر باشد.
4. هزینههای اجرای دستورات (Execution Costs):
o هزینههای مربوط به اجرای دستورات معاملاتی نیز ممکن است تأثیرگذار باشد. این هزینه شامل هزینههای اسلیپی (Slippage) و اجرای نهایی دستورات معاملاتی است. بستگی به شرایط اجرای دستورات و بازار ممکن است متغیر باشد.
5. هزینههای نوع حساب:
o نوع حساب تریدر نیز میتواند بر هزینهها تأثیر بگذارد. حسابهای ECN (شبکه ارتباطی الکترونیک) ممکن است هزینههای کمتری داشته باشند. هزینههای احتمالی در این زمینه ممکن است شامل هزینههای کمیسیون، اسپرد، و سایر هزینههای مربوط به نوع حساب باشد.
هزینهها و کمیسیونها بسته به بروکر، نوع حساب، نوع قرارداد آتی و شرایط معامله متغیر هستند. بنابراین، پیشنهاد میشود که تریدرها قبل از انتخاب بروکر خود، شرایط معامله و هزینههای مربوط به هر بروکر را دقیقاً بررسی کنند.
4. تأثیر اخبار و رویدادها در بازار فارکس و فیوچرز
اخبار و رویدادها تأثیر قابل توجهی بر بازار فارکس و فیوچرز دارند و میتوانند قیمتها را به شدت تحت تأثیر قرار دهند. این تأثیرات به عنوان تحلیل بنیادی (Fundamental Analysis) شناخته میشوند. در زیر، تأثیرات برخی از انواع اخبار و رویدادها بر بازار فارکس و فیوچرز را بررسی میکنیم:
بازار فارکس:
شاخصهای اقتصادی: اطلاعات مثبت درباره اقتصاد، مانند رشد اقتصادی، افزایش شغل، و کاهش بیکاری، معمولاً باعث افزایش اعتماد به بازار میشود و ارز ملی قدرت خود را نشان میدهد. در مقابل اخبار منفی میتوانند به عنوان عوامل کاهنده اعتماد به بازار عمل کنند و باعث کاهش ارزش ارز ملی شوند.
تصمیمات بانک مرکزی: تصمیمات مثبت بانک مرکزی، مانند افزایش نرخ بهره یا تداوم سیاست پشتیبانی اقتصادی، معمولاً ارز ملی را تقویت میکنند. تصمیمات منفی بانک مرکزی، مانند کاهش نرخ بهره یا اظهارات منفی درباره وضعیت اقتصاد، ممکن است ارز را ضعیف کنند.
رویدادهای سیاسی:اخبار مرتبط با رویدادهای سیاسی میتوانند تأثیرات مختلفی بر ارزش ارزها داشته باشند. این شامل تغییرات در سیاست خارجی، تعاملات تجاری، تحریمها و تحولات جهانی میشود.
در بازار فیوچرز
اطلاعات مرتبط با تامینکنندگان: اطلاعات مرتبط با تامینکنندگان مواد اولیه مانند نفت، طلا، و غیره، میتوانند قیمتها را تحت تأثیر قرار دهند. برای مثال، اخبار مثبت در مورد تامین نفت ممکن است به افزایش قیمتهای نفت منجر شود.
گزارشهای اقتصادی: گزارشهای اقتصادی مانند اطلاعات درآمد ملی، رشد اقتصادی، و شاخصهای اشتغال میتوانند به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر قیمتهای فیوچرز تأثیر بگذارند.
تغییرات سیاستی: تغییرات در سیاستهای مربوط به بازار فیوچرز، مثل تصمیمات تجاری یا تغییر در قوانین و مقررات، ممکن است باعث تغییرات قیمت شود.
نکات مهم: توجه به تحلیل بنیادی و دانستن تقویم اقتصادی برای تریدرها در بازار فارکس و فیوچرز حیاتی است. این افراد باید با دقت اخبار را پیگیری کرده و تأثیرات مختلفی که ممکن است بر بازارها داشته باشند را در نظر بگیرند.
اهرم مالی (Leverage) در بازار فارکس و فیوچرز
تفاوت اهرم مالی در فارکس و فیوچرز ممکن است در برخی جوانب متفاوت باشد، اما اصول اهرم مالی در هر دو بازار وجود دارند.
نکات مهم : توجه داشته باشید که استفاده از اهرم مالی، هر چند که میتواند سودآور باشد، همچنین ریسکهای افزایش یافته را نیز به همراه دارد. تریدرها باید با دقت اهرم مالی را انتخاب کرده و همواره از تحلیل و مدیریت ریسک صحیح استفاده کنند.
هرگز از اهرم مالی بیش از حد استفاده نکنید و مدیریت ریسک صحیح را در نظر بگیرید. توجه داشته باشید که اهرم مالی هرچند میتواند سودآور باشد، اما ریسکهای زیادی را نیزهمراه دارد.
در بازار فارکس، اهرم مالی برای معاملات بسیار معمول است. ممکن است معاملهگران با استفاده از اهرم مالی، مقدار سرمایه مورد نیاز برای یک معامله را به شدت کاهش دهند.به عنوان مثال، اگر اهرم مالی 1:50 باشد، یعنی برای یک ترید به ارزش 1000 دلار، تریدر تنها نیاز به 20 دلار سرمایه دارد.
برای درک بهتر، بیایید یک مثال ساده را در نظر بگیریم. فرض کنید شما یک حساب معاملاتی با سرمایه 1000 دلار دارید و میخواهید یک ترید با اهرم مالی 1:50 انجام دهید.
با اهرم مالی 1:50، شما میتوانید 50 برابر از مقدار سرمایهتان معامله کنید. بنابراین، شما میتوانید 50,000 دلار (1000 دلار × 50) را در یک ترید کنترل کنید.
در بازار فیوچرز نیز اهرم مالی رایج است، اما ممکن است نرخ اهرم در فیوچرز متفاوت باشد. معمولاً بر اساس نوع دارایی و شرایط بازار تعیین میشود. اهرم مالی در فیوچرز میتواند متغیر باشد و بستگی به نقدینگی، ریسک متصل به دارایی، و تصمیمات مدیریت ریسک باشد.
اهرم مالی در فیوچرز نیز همانند بازار فارکس به تریدرها این امکان را میدهد تا با استفاده از سرمایه کمتر، مقدار بیشتری از قراردادهای آتی را معامله کنند.
برای درک بهتر، بیایید یک مثال ساده را در نظر بگیریم. فرض کنید شما یک حساب معاملاتی با سرمایه 10000 دلار دارید و میخواهید یک قرارداد آتی با اهرم مالی 1:10 بخرید. با اهرم مالی 1:10، شما میتوانید 10 برابر از مقدار سرمایهتان را معامله کنید.
بنابراین، شما میتوانید 100,000 دلار (10,000 دلار × 10) را در یک قرارداد آتی کنترل کنید.
در ادامه به طور خلاصه مزایا و معایب اهرم مالی درهر دو بازار را عنوان میکنیم:
مزایای اهرم مالی در بازار فارکس و فیوچرز
• افزایش سرعت معاملات (مدیریت حجم معاملات بزرگتر با استفاده از سرمایه کمتر)
• افزایش سودآوری
معایب اهرم مالی در بازار فارکس و فیوچرز
• ریسک بالا
• مدیریت ریسک دشوارتر
• ممکن است به بدهی بیافتید.
در نهایت اهرم های مالی در بازار فارکس و فیوچرز به معاملهگران امکان میدهد که با استفاده از سرمایه کمتر، میزان معامله بیشتری را کنترل کنند و همین موضوع میتواند به تغییرات نقدینگی در هردو بازار منجر شود.
ریسک (Risk) درگیر در بازار فارکس و فیوچرز
در هر دو بازار فارکس و فیوچرز وجود دارد، اما میزان و نوع ریسک ممکن است در هر بازار متفاوت باشد. در زیر به برخی از مهمترین اختلافات در ریسک درگیر در دو بازار اشاره میشود.
ریسک درگیر در بازار فارکس:
• ریسک نرخ ارز: ارزها در بازار فارکس به تأثیر تغییرات نرخ ارز حساس هستند. این تغییرات میتوانند ناشی از عوامل اقتصادی، سیاسی یا جهانی باشند.
• ریسک نقدینگی: به دلیل حجم بالای معاملات در بازار فارکس، ریسک نقدینگی نیز افزایش مییابد. حجم بالای معاملات ممکن است باعث ایجاد حرکات شدید در بازار شود.
• تأثیر اخبار جغرافیایی: اخبار و تحولات جغرافیایی ممکن است تأثیر زیادی بر نرخ ارزها در بازار فارکس داشته باشند.
ریسک درگیر در بازار فیوچرز :
• ریسک قیمت محصولات اولیه: در بازار فیوچرز، معاملهگران با محصولات اولیه (مثل نفت، طلا، غلات) سر و کار دارند. تغییرات در قیمت این محصولات میتواند به دلیل عواملی مانند تولید، تقاضا، وضعیت جهانی، تحریمها و … رخ دهد.
• ریسک کنترل و پیشبینی ذخایر: معاملهگران فیوچرز باید به تأثیرات تغییرات در موجودی مخزنها توجه داشته باشند. مثلاً در مواردی که موجودی نفت افزایش یا کاهش مییابد، این مسأله میتواند به تغییرات در قیمت نفت منجر شود.
• ریسک بهرهوری: تغییرات در نرخ بهرهوری میتوانند تأثیر زیادی بر بازار فیوچرز داشته باشند. این میزان بهره میتواند تحت تأثیر تصمیمات بانکهای مرکزی، تورم، وضعیت اقتصادی و … قرار گیرد.
اشتراکات در ریسکها در بازار فارکس و فیوچرز :
1. تأثیر اخبار و رویدادها : در هر دو بازار فارکس و فیوچرز، اخبار و رویدادها میتوانند تأثیر بزرگی بر قیمتها داشته باشند. معاملهگران باید توانایی تحلیل بنیادی را داشته باشند.
2. ریسک فعلیت و حجم معاملات: در هر دو بازارفارکس و فیوچرز، حجم بالای معاملات میتواند باعث حرکات شدید در قیمتها شود و ریسکهایی ایجاد کند.
3. ریسک اهرم مالی: هر دو بازار فارکس و فیوچرز امکان استفاده از اهرم مالی را فراهم میکنند، که میتواند ریسکها را افزایش دهد.
در نهایت انتخاب بین بازار فارکس و فیوچرز به میزان تجربه شخصی، هدفهای سرمایهگذاری، و استراتژی معاملاتی شما بستگی دارد.
• اگر به دنبال معاملات فوری و بازاری با نوسانات سریع هستید، فارکس گزینه خوبی است.
• اگر تمایل به مدیریت ریسک بیشتر و برنامهریزی معاملات در زمان آینده دارید، معاملات فیوچرز مناسبتر میباشد.
هر کدام دارای ویژگیها و مزایا هستند، بنابراین مهم است که بازیابی اهداف و نیازهای خود را در نظر بگیرید تا انتخاب مناسبی داشته باشید.