Manipulation یا دستکاری بازار چیست؟

دستکاری بازار یا Manipulation  ممکن است به دو صورت اتفاق بیفتد :

• Market Manipulation
• Currency Manipulation

Market Manipulation  یا دستکاری بازار چیست؟

دستکاری بازار رفتاری است که برای فریب سرمایه گذاران و معامله گران از طریق کنترل یا تأثیر مصنوعی بر قیمت دارایی ها طراحی شده است.

دستکاری در اکثر موارد غیرقانونی است، اما تشخیص و اثبات آن برای تنظیم‌کننده‌ها و سایر مقامات دشوار است.

دستکاری بازار ممکن است شامل استیتمنت های(Statements) رسمی  اما نادرست نیز باشد، اما در هر حالتی  Manipulation  به دنبال تأثیرگذاری بر قیمت ها به منظور گمراه کردن سایر فعالان بازار است.

Manipulation Methods  یا روش های دستکاری

دستکاری دارایی ها با ویژگی نقدشوندگی بالا یا دارای حجم معاملات گسترده دشوارتر است ، در مقابل برای مثال ، دستـکاری یک سهام کوچک  با حجم معاملات روزانه معمولی بسیار ساده تر از قیمت سهام یک شرکت بزرگ با گردش مالی روزانه به ارزش میلیاردها دلار است.

pump-and-dump یک روش دستکاری بازار است که اغلب برای افزایش مصنوعی قیمت یک دارایی قبل از فروش آن و یا کاهش قیمت یک دارایی قبل از خرید آن استفاده می شود.

در یک طرح  pump-and-dump، اطلاعات گمراه‌ کننده توسط خریدار یا فروشنده دریافت می شود  تا یک جنون خرید یا فروش ایجاد شود که این جنون باعث افزایش و یا کاهش قیمت شده (Pump) و سپس «تخلیه» (Dump) آن دارایی با فروش یا خرید در خلاف جهت  ایجاد شود.

یک روش دیگر اما کمتر رایج ، طرح معکوس poop-and-scoop است، که در آن اظهارات تحقیر آمیز و نادرستی در مورد یک دارایی به منظور خرید ارزان آن ارائه می شود.

poop-and-scoop زمانی اتفاق می افتد که گروه کوچکی از افراد آگاه با انتشار اطلاعات نادرست، شایعات و یا اطلاعات مخرب، قیمت یک دارایی را پایین بیاورند (Poop) ، تا سپس بتوانند دارایی را با قیمت کمتری خریداری یا “اسکوپ” (Scoop) کنند.

آنها می توانند در صورت موفقیت دارایی را با قیمت های مقرون به صرفه خریداری کنند زیرا بازار مقدار زیادی از آن دارایی را  فروخته است و این باعث می شود قیمت به طور چشمگیری کاهش یابد.

در حالی که چنین طرح هایی عمدتاً بر تبلیغات یا تحریفات واقعی تکیه می کنند، اغلب با تاکتیک های تجاری غیرقانونی که برای فریب طراحی شده اند تکمیل می شوند.

یکی از روش‌های متداول فریب ، جعل سفارش یا Spoofing است که شامل قرار دادن سفارش‌های خرید یا فروش متعددی است که برای تغییر قیمت دارایی طراحی شده‌اند، و پس از اینکه معامله‌گران دیگر پیشنهادات یا درخواست‌های خود را بر اساس آن تغییر دادند، آن دستورات طراحی شده ، لغو می شوند.

برای مثال برای بالا رفتن قیمت یک دارایی ، یک معامله گر 500 کانترکت در 50 تیک بالاتر قرار می دهد و زمانی که قیمت به این سفارش نزدیک شد ، سفارش توسط معامله گر لغو می شود.

اما سؤال اینجاست که ،

آیا دستکاری بازار غیرقانونی است؟

نویزهای زیادی از دستکاری بازار به وجود می آید و این نویزهای ایجاد شده و شناخته شده غیرقانونی هستند. اما متأسفانه با ظهور فناوری ها و بازارهای جدیداین نویزها به سختی قابل ردیابی هستند. نمونه ای از این تلاش ها ، انتشار اطلاعات نادرست یا ارسال سفارشات جعلی و افزایش  یا کاهش مصنوعی قیمت ارزهای دیجیتال است که در اکثر کشورها هنوز قوانینی در مورد آن تدوین نشده است.

بسیاری از معامله گران دلیل زیان خود را دستکاری بازار می دانند. در حالی که ممکن است این ادعا گاهی اوقات صحیح باشد، اما اغلب اینطور نیست. بازارها بالا و پایین می‌شوند و معامله‌گر ممکن است با معامله‌گران بسیار بهتر رقابت کند.

در اینجا مثالی را برای شما شرح می دهم که معامله گر تصور دستکاری در بازار را داشته ، اما این اتفاق نیفتاده است و وجه  غیرقانونی آن را کاملا منتفی می کند ، اما ممکن است برخی از معامله گران از آن شکایت کنند.

فرض کنید معامله گر A قرارداد طلا را خریداری می کند و بلافاصله پس از آن، یک معامله گر بزرگ (Big Trader ) شروع به فروش قراردادهای خود برای کسب سود می کند. معامله گر A پوزیشن خود را با ضرر می فروشد.سپس Big Trader کاهش قیمت را تماشا می کند و تصمیم می گیرد که در پایین ترین قیمت شروع دوباره به خرید کند. پس صف فروش را جارو می کنند و قیمت را بالا می برند.

معامله‌گران دیگر روی کشتی بزرگ بازار می‌پرند و حتی به او کمک می کنند تا قیمت بالاتر رود. معامله گر A فکر می کند که ارزش دارایی این بار در حال افزایش است، بنابراین دوباره خرید می کنند.

مدت کوتاهی پس از آن، معامله گر بزرگ، با کسب سود کافی، دوباره شروع به فروش دارایی خود می کند. قیمت کاهش می یابد و معامله گر A دوباره با ضرر می فروشد. پس معامله گر A ممکن است ادعا کند که بازار دستـکاری شده است.

در حالی که شخصی نسبت به معامله‌گر A ورودی و خروجی بهتری داشت، شاهد هیچ فرآیند غیرقانونی درگیر نیست. و تنها معامله‌گر بزرگ می‌خواست قانونی بخرد و بفروشد تا سود لازم خود را کسب کند.  پس لازم است توجه داشته باشید که دستکاری غیرقانونی معمولاً معادل اطلاعات نادرست یا چیزی مصنوعی است که واقعی به نظر می‌رسد.

پیشنهاد مطالعه : بررسی بازار اسپات و فیوچرز 

Currency Manipulation یا دستکاری ارز

دستکاری ارز اتهامی است که اغلب در مناقشات تجاری ، به ویژه توسط ایالات متحده ، علیه شرکای تجاری خود که گاهی اوقات برای تقویت صادرات، نرخ ارز خود را در برابر دلار آمریکا به طور مصنوعی پایین می آورند، اعمال می شود. اگر دولت‌ها و بانک‌های مرکزی نرخ ارز را اصلاح کنند یا هر از چند گاهی به دنبال تأثیر کمتری بر آن با معاملات بازار باشند، می‌توانند به دستکاری ارز متهم شوند.

دستکاری ارز یک اصطلاح سیاسی است تا قانونی، زیرا سیاست های ارزی توسط کشورهای مستقل تعیین می شود. ارزها به دلایل مختلف داخلی و خارجی ثابت هستند یا اجازه شناور شدن دارند، در حالی که ادعای دستکاری ارز تقریباً همیشه نتیجه نارضایتی از جریان های تجاری است. در نتیجه، اینکه آیا دستکاری بازار ارز در حال وقوع است یا نه، اغلب یک قضاوت ذهنی است.

خزانه داری ایالات متحده به طور معمول گزارشی شش ماهه در مورد سیاست های کلان اقتصادی و ارزی شرکای تجاری اصلی ایالات متحده را مطابق با قانون تجارت و رقابت پذیری Omnibus از سال 1988 به کنگره ارائه می کند.

این گزارش از معیارهای ارزیابی که در قانون تسهیل و اجرای تجارت در سال 2015 مندرج شده است ، استفاده می کند.

برای مثال  گزارش دسامبر 2021 به این نتیجه رسید که هیچ شریک تجاری بزرگ ایالات متحده نرخ مبادله ارز خود را در برابر دلار آمریکا دستکاری نکرده تا مزیت رقابتی ناعادلانه در تجارت بین‌الملل به دست آورد، در حالی که ویتنام و تایوان را برای بررسی بیشتر و مطالعات بیشتر از گروه شرکا جدا کرده بود چرا که دستکاری ارز یک ادعای سیاسی است تا یک فریب غیرقانونی بازار ، به همین منظور باید مطالعات دقیق تری از این دو کشور انجام میشد.

نمونه ای از ادعای دستکاری ارز

در 5 آگوست 2019، بانک خلق چین (PBOC) نرخ مرجع روزانه یوان چین را برای اولین بار در بیش از یک دهه گذشته بالاتر از 7 یوان در هر دلار تعیین کرد و ارزش پول چین را در برابر دلار کاهش داد و صادرات چین را بر حسب دلار ارزان‌تر کرد . این نرخ پس از اعلام دولت ترامپ مبنی بر تعرفه های جدید 10 درصدی بر 300 میلیارد دلار واردات چینی که از اول سپتامبر 2019 اجرایی شد، تعیین شد.

در همان روزی که نرخ مبادله یوان به 7 در هر دلار رسید، دولت ترامپ چین را دستکاری کننده ارز نامید که چند ماه بعد این اطلاعیه لغو شد. با این حال، تعرفه‌های صادراتی چین پس از دولت ترامپ از ژانویه 2022  و در دولت آقای بایدن به قوت خود باقی ماند.