Clearinghouse چیست و چه کاربردی دارد؟
تعریف Clearinghouse در بازار بورس . در بازار بورس یا stock exchange در واقع محل به هم رسانی خریدار و فروشنده برای انعقاد یک قرارداد(معامله) می باشد.
بعد از آنکه یک قرارداد بلند مدت منعقد می شود در اینجا ما یک گپ زمانی بین انعقاد قرارداد و زمان تحویل دارایی را داریم ، که این گپ زمانی باعث می شود که طرفین قرارداد به یکدیگر اعتماد کافی نداشته باشند مبنی براین که طرفین به تعهدات خود پایبند نباشند و نتوانند به تعهدات خود عمل کنند.این عدم اعتماد در بازار بورس نیز وجود دارد و می تواند عدم اعتماد به stock exchange برای تحویل دارایی در پایان قرارداد باشد.که stock exchange در اینجا قرارداد خود را گارانتی (Guarantee) می کند ، stock exchange برای گارانتی قرارداد به شخص سومی نیاز دارد با نام Clearinghouse نیاز دارد.
در واقع Clearinghouse معاملات را گارانتی و فعالان را به سرمایه گذاری ترغیب می کند چون خریدار را ملزم به پرداخت هزینه در پایان قرارداد و فروشنده را ملزم به نحویل قرارداد در پایان موعد قرارداد می کند.همان طور که گفته شد در قرارداد ها دو طرف خریدار و فروشنده وجود دارند که تفاهم نامه ای را منعقد می کنند که در زمان تعیین شده فروشنده دارایی یا کالای مشخص شده را تحویل دهد و خریدار نیز هزینه آن را پرداخت کند اما برای اینکه اعتماد بین خریدار و فروشنده در بازار بورس وجود داشته باشد در اینجا یک واسطه بین خریدار و فروشنده وارد می شود و معامله را تایید می کند و اطمینان می دهد که طرفین قرارداد به تعهدات خود پایبند می باشند.
وظایف Clearinghouse چیست؟
- trade matching
- post_trade processing
- Risk management
- Daily settlement
Trade Matching
خریدار و فروشنده را در کنار هم قرار می دهد ، در بازار بورس خریدار و فروشنده یکدیگر را نمی شناسند به این دلیل که تعداد زیادی خریدار و فروشنده وجود دارد.د. واقع وظیفه اولیه Clearinghouse رساندن این دوطرف به یکدیگر است.
Post-Trade Processing
به این معنی می باشد که فرایند پس از معامله را انجام می دهد و الزامات قانونی را تعیین می کند که طرفین قرارداد از این الزامات تخطی نکنند و چنانچه به تعهدات خود پایبند نباشند هزینه تخطی خود را پرداخت کنند.
Risk management
همان طور که در مقاله گذشته (قرارداد های فوروارد و آتی) گفته شد هر طرف ریسک طرف مقابل را می خرد.در واقع اگر خریدار در معامله ای سود کند به همان میزان که سود می کند فروشنده دچار زیان می شود.در واقع ریسک یکدیگر را می پذیرند و هزینه ریسک یکدیگر را می پردازند اما در قرارداد های فیوچرز ما ریسک را به طرف مقابل انتقال نمی دهیم و ما خود آن را می پذیریم.
حال مدیریت ریسک بر عهده Clearinghouse می باشد چون الزاماتی را ایجاد می کند که در ادامه به این الزامات نیز خواهیم پرداخت.
Daily settlement
Clearinghouse می بایست تسویه روزانه داشته باشد.
حال این سوال مطرح می شود که چطور این اتفاق می افتد؟
در یک قرارداد آتی همه روزه تعدادی زیادی خریدار و فروشنده وارد معامله می شوند در واقع وظیفه Clearinghouse که در پایان روز Margin مورد نیاز را فراهم کند ، که اگر طرفین بخواهند از الزامات خود تخطی کنند طرف مقابل متضرر نشود و تسویه انجام شود.
همان طور که گفته شد در بازار تعدادی زیادی خریدار و فروشنده وجود دارد که می خواهند معامله خود را انجام دهند و فرقی نمی کند که این طرفین تریدر یا بروکر باشد.
بروکرها با عنوان کسانی هستند که مشتری های زیادی دارند که در stock exchange سرمایه گذاری می کنند ، تریدرها نیز نیز می تواند تریدر های کوچک که به صورت شخصی فعالیت دارد یا حتی می تواند بانک ها و سازمان های بزرگ باشد در این بازار فعالیت دارند.
حال که طرفین قرارداد به stock exchange وارد می شوند باید به هرکدام از طرفین تضمین داده شود که چنانچه شما در سمت خریدار در سود باشید ، معامله شما طوری تضمین می شود که حتما فروشنده ای وجود داشته باشد که دارایی اساسی را در اختیار شما بگذارد که این گارانتی را Clearinghouse به شما می دهد.
در تمامی بورس های دنیا Clearinghouse خود را دارند در این عمل واقع امنیت و کارایی را تضمین میکنند.
به منظور انجام شدن کارآمد معاملات Clearinghouse موضع مخالف هر معامله را انتخاب می کند ، در واقع اگر فروشنده ای وجود داشته باشد Clearinghouse موضع مخالف آن را انتخاب می کند و بالعکس. در واقع Clearinghouse هزینه و ریسک تسویه معاملات چندگانه بین چندین طرف را تا حد زیادی کاهش می دهد.
پس می بایست یک شخص سوم وجود داشته باشد که انتقال پول از حساب خریدار به فروشنده و بالعکس را انجام دهد که به این شخص سوم Clearinghouse گفته می شود.
چرا بازار فیوچرز به Clearinghouse نیاز دارد؟
بازار فیوچرز ( آتی ) به شدت به اتاق پایا پای وابسته است اتاق پایاپای همان Clearinghouse می باشد به این دلیل که محصولات مالی دارای اهرم هستند به این معنی که آنها معمولا شامل استقراض به منظور سرمایه گذاری می شوند فرآیندی که به یک واسطه پایدار نیاز دارد.
در سراسر جهان تمامی بورس ها Clearinghouse خود را دارند ، همه ی اعضای یک بورس موظفند در پایان هر سشن معاملاتی ، معاملات خود را از طریق Clearinghouse تسویه کنند و بر اساس مارجین مورد نیاز Clearinghouse مبلغی را به Clearinghouse واریز کنند که برای پوشش مانده بدهی اعضا کافی است.
در واقع Clearinghouse به وسیله margin معاملات را گارانتی می کند.
مارجین ها
معامله بر روی مارجین برای معامله گران آتی و فارکس امری رایج است و به عمل پرداخت تنها بخشی از قیمت سرمایه گذاری اشاره دارد که به آن مارجین می گویند
Initial Margin
مارجین اولیه مبلغی است که یک معامله گر برای شروع یک موقعیت معاملاتی نزد کارگزار خود سپرده گذاری می کند.
Maintenance Margin
حاشیه نگهداری مقدار پولی است که یک معامله گر باید در حساب خود برای حفظ موقعیت خود داشته باشد که معمولا بین 50 تا 75 مارجین اولیه است.
در معاملات آتی اگر وجوه موجود در حساب مارجین به زیر سطح نگهداری کاهش یابد معامله گر یک تماس مارجین دریافت می کند که نیاز به اضافه کردن فوری وجوه بیشتری برای افزایش حساب به سطح مارجین اولیه دارد.
تفاوت بین یک Broker و یک Clearinghouse چیست؟
بروکر شخص یا نهادی است که از طریق مشتریانش می تواند به بازارهای مالی دسترسی داشته باشد و معاملات را انجام دهد.
اما Clearinghouse پس از انجام معامله عملیات بک آفیس را انجام می دهد و از تسویه معامله اطمینان حاصل می کند.
در واقع بروکر مشتریانی را دارد که بروکر معاملات آنها را به stock exchange وصل می کند.
در حالی که Clearinghouse اتفاقات پس از معامله را که موجب گارانتی آن می شود انجام می دهد.
آیا یک Clearinghouse می تواند متحمل ضرر مالی شود؟
در حالی که از نظر فنی ممکن است یک Clearinghouse متحمل ضرر مالی شود اما طبق قانون dodd-frank رگولاتور ها مجاز هستند Clearinghouse را به عنوان مراکزی که از نظر سیستمی برای عملکرد روان بازارهای مالی مهم هستند تعیین کنند و برای تامین بودجه اضطراری وارد عمل شوند.
در واقع Clearinghouse بسیار قانونی است به حدی که زمانی که شما وارد یک پوزیشن می شوید می توانید اطمینان حاصل کنید در پایان معامله از آن خارج شوید چون Clearinghouse آن را گارانتی می کند.